Życie społeczno - kulturalne
 

Urodz. w lat.1905-9

Dzieje szkolnictwa w Lalinach sięgają połowy XIX wieku. W tym czasie dzieci z Lalin chodziły do szkoły w Iwowem. Był wówczas zwyczaj kształcenia jedynie chłopców, dziewczynki pracowały w domu, nie chodziły do szkoły i uczyły się wszystkiego od swych matek.

Wykaz uczniów kl. 3 i 4

Nauka odbywała się głównie w okresach wolnych od prac polowych. Mówiono, że uczęszczał do szkoły trzy czy cztery zimy.
W okresie międzywojennym w Lalinach były dwie klasy. Dzieci do klas 3-5 chodziły do szkoły w Redzyńskiem, a do 6 i 7 klasy do Borowia.
W okresie okupacji nauczycielem w Lalinach był Czesław Bała wysiedlony z bydgoskiego, aresztowany przez Niemców w 1944 r. w czasie łapanki. Po wywiezieniu przez Niemców zaginał bez wieści. Po wyzwoleniu , na wiosnę 1945 r. spod Mińska Maz. przywieziono dwa poniemieckie baraki z których zmontowano jeden większy obok starej szkoły. W baraku znajdowały się trzy izby lekcyjne i kancelaria, a w starej znajdowała się, jak poprzednio, jedna izba lekcyjna i mieszkanie nauczyciela. Przy starej szkole znajdowała się także stodółka. W Lalinach po wojnie powstała szkoła siedmioklasowa. Do klas 5-7 uczęszczały dzieci z Łopacianki, Chromina i Redzyńskiego oraz do klasy także z Iwowego.
  Na początku lat 50-tych przystąpiono do budowy nowej szkoły na ziemi Sabaka Stanisława, Sabaka Henryka i Łodygi Władysławy, w zamian przekazano im tzw. ogród leżący za Strugą przy drodze do Chromina. Nową szkołę oddano do użytku w 1954 roku. Po przejściu dzieci do nowego budynku stare rozebrano i przeniesiono na działkę udostępnioną przez Jana Sabak i Władysława Sabak. W baraku zorganizowano ośrodek zdrowia, a w starej szkole mieszkania dla personelu. Po likwidacji ośrodka zdrowia barak przekazano miejscowej straży pożarnej, a starą szkołę sprzedano.
W 1961 r. kierownik szkoły Zygmunt Krzesiński przy współudziale agronoma Wiktora Czarneckiego i młodzieży zorganizowali dwuletnią Szkołę Przysposobienia Rolniczego w Lalinach, do której uczęszczała młodzież po ukończeniu szkoły podstawowej. Na początku 1962 r. szkoła została zatwierdzona przez przewodniczącego GRN a następnie przez Wydział Oświaty i Kuratorium w Mińsku Maz. Szkoła ta została następnie przekształcona w Zasadniczą Szkołę Przysposobienia Rolniczego. Po ukończeniu szkoły większość absolwentów pozostawała na własnych gospodarstwach, natomiast część  kontynuowała naukę w szkołach średnich o profilu rolniczym.  Kierownikami szkoły byli kierownicy szkoły podstawowej, mechanizację rolnictwa prowadził agronom Wiktor Czarnecki, przedmiotów ogólnych uczyli nauczyciele szkoły podstawowej, natomiast nauczyciele przedmiotów zawodowych dojeżdżali do Lalin, a w związku z tym często się zmieniali. Obok zajęć teoretycznych uczniowie prowadzili przyszkolne poletka upraw, przydomowe konkursy chowu drobiu i bydła, a także naukę jazdy i prac polowych ciągnikiem z  Kółka Rolniczego w Lalinach. Zobacz: zdjęcia z SPR.
Kierownicy i dyrektorzy szkoły podstawowej w Lalinach: Czesław Bała, Władysław Kulesza - zmarł w 2010 roku w wieku 108 lat, Ryszard Żytkiewicz, Zygmunt Kazimierczak, Zygmunt Krzesiński, Henryk Sabak, Wiesława Luty, Jolanta Kret-Kisiel, Jolanta Górska.
W 2000 roku szkoła w Lalinach została zlikwidowana. Dzieci z młodszych klas przeszły do Iwowego, a ze starszych do Borowia lub Latowicza. Budynek szkolny i przyległy teren został przez władze gminy Borowie sprywatyzowany i od tamtej pory  niezagospodarowany niszczeje. Dobrze, że budujący nie doczekali takiego poszanowania ich pracy. Poniżej zdjęcia z prac społecznych przy budowie szkoły i jej obecny stan.


Album zdjęć szkolnych od 1916 r.

Życie kulturalne na wsi sprowadzało się do kultywowania dawnych zwyczajów i obrzędów zob. zwyczaje, obrzędy, wierzenia. W okresie międzywojennym postępową organizacją na wsi był Związek Młodzieży Wiejskiej "Wici". Związek powołano 29.06.1928 roku podczas zjazdu w Warszawie kół młodzieży wiejskiej i działał do 22.07.1948 r. kiedy narzucono połączenie organizacji młodzieżowych w Związek Młodzieży Polskiej. Związek "Wici" wielką wagę przywiązywał do działalności oświatowej i kulturalnej w środowisku wiejskim, propagował czytelnictwo i dążył do podniesienia prestiżu zawodu rolnika.
Po wojnie propagowaniem kultury i oświaty na wsi zajęło się państwo. Przynajmniej formalnie poprzez organizowanie szkoleń zlikwidowano analfabetyzm. W każdym domu na wsi zamontowano głośniki radiowe nazywane "kołchoźnikami" albo "szczekaczkami", przez które z gminnego radiowęzła nadawano audycje radiowe, w tym czasie jeden program. Choć zasadniczym celem radiofonizacji wsi było kształtowanie bezklasowego socjalistycznego społeczeństwa, to jednak radio przenosiło na wieś również wiele wiedzy z różnych dziedzin życia. Wcześniej nieliczni mieli detektorowe radia na słuchawki. Zorganizowano kina objazdowe. W określony dzień kinooperator z Latowicza jeździł wozem konnym z projektorem i ekranem po wsiach i organizował seanse filmowe, zwykle w szkołach lub remizach. Pierwszy kontakt z filmem mieszkańcy Lalin mieli w 1944 roku, kiedy to wyświetlano kroniki i filmy dla stacjonujących żołnierzy radzieckich. Filmy wyświetlano na podwórku u Józefa Sabaka, gdzie przy zabudowaniach rosły wiekowe wierzby i inne drzewa i wcześnie robiło się ciemno. Ekran zawieszano na wierzejach szopy a wstęp również dla mieszkańców był wolny. Przypominano później, jak jeden z chłopców uciekł z widowni przed najeżdżającym czołgiem w obawie przed przejechaniem.
Po wojnie nauczyciel z Lalin Henryk Sabak zaczął organizować teatrzyki, w których młodzież wystawiała różne sztuki min. Fredry. Początkowo z braku lokum teatrzyki organizowano w stodole u Władysława Sabaka. W sąsieku na deskach była scena a na klepisku widownia. Teatrzyki połączone były zwykle z loterią fantową i oczywiście z zabawą taneczną. W późniejszych latach teatrzyki organizowano w szkole. Dochód przeznaczano na różne cele wsi ale również na sprzęt do kościoła.
Na początku lat 60-tych gminna spółdzielnia zorganizowała przy sklepie klubokawiarnię, gdzie zainstalowano chyba pierwszy telewizor i w której wieczorami spotykała się młodzież. Wcześniej taka nieformalna świetlica znajdowała się u Pazury, gdzie całe zimowe wieczory grano w karty.
Od dawna młodzież uczestniczy również w dożynkach organizowanych przez władze państwowe i  parafię. Przy tej okazji organizowane są  konkursy wieńców dożynkowych, a potem odbywają się występy ludowych zespołów. Przy Kole Gospodyń Wiejskich zorganizowano zespół pieśni i tańca " Lalinianki " , którego występy i dyplomy obrazuje poniższy album.

 Album zespołu " Lalinianki ". 

Kółko Rolnicze. Kółka Rolnicze to społeczno-zawodowe organizacje rolników indywidualnych. Początki zakładania kółek to rok 1862 – zwano je wówczas Włościańskimi Towarzystwami Rolniczymi. Zakładano je początkowo na terytorium zaboru pruskiego, później od 1871 r. w Galicji, a od 1899 r. w Królestwie Polskim. Organizacje te istniały również w okresie II Rzeczpospolitej. W 1929 r. powstało Centralne Towarzystwo Organizacji i Kółek Rolniczych, które objęło swą działalnością całe państwo. W 1939 r. istniało 12,4 tys. kółek rolniczych skupiających 450 tys. członków. Zaraz po II wojnie nie były tworzone, być może ze względów politycznych. Rozpoczęto ich odbudowę dopiero po odwilży 1956 roku. Początkowo zrzeszone były w Centralnym Związku Kółek Rolniczych, następnie w Centralnym Związku Kółek i Organizacji Rolniczych, a obecnie w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.
Kółko Rolnicze w Lalinach powstało jako pierwsze w okolicy. Prezesem został Józef Sabak a skarbnikiem Henryk Sabak. Kółko posiadało 4 ciągniki,  3 przyczepy, 2 młocarnie - wiejki i sprzęt do upraw polowych jak pługi, talerzówki, brony itp. Traktorzystami byli: Jan Sabak, Tadeusz Luty i Edward Reda - z Lalin oraz Eugeniusz Pazura z Iwowego. Kółko świadczyło usługi w zakresie uprawy roli. omłotów, oprysków oraz świadczyło usługi transportowe dla Gminnej Spółdzielni w Iwowem przewożąc ze stacji kolejowej w Stoczku Łuk. towary masowe głównie węgiel, materiały budowlane i nawozy sztuczne. Dochody z transportu pokrywały deficytowe usługi rolne. Kółko Rolnicze wspierało również Koło Gospodyń Wiejskich.
Rozwój kółek rolniczych trwał do 1965 roku. Lata 1966 - 73 to koncentracja sprzętu w filiach POM, następnie w latach 1974- 80 przekształciły się w Spółdzielnie Kółek Rolniczych. W okresie tym praktycznie zanikła podstawowa funkcja kółek rolniczych, tj. reprezentowanie i obrona interesów zawodowych rolników indywidualnych oraz działalność usługowo-gospodarcza prowadzona samodzielnie przez kółka rolnicze. Po roku 1980 a właściwie po zniesieniu stanu wojennego kółka odzyskały swoją tożsamość ale  do tego okresu poszczególne gospodarstwa same się umaszynowiły i kółka w dawnej formie straciły rację bytu.



 Koło Gospodyń Wiejskich.  Koła te działały w strukturach organizacyjnych kółek rolniczych ale były autonomiczne i apolityczne. W 1937 roku było 4,2 tys. k.g.w. zrzeszających około 1 mln kobiet. Koła gospodyń obecnie istnieją w 83 % wsi w Polsce. Główne cele to poprawa sytuacji kobiet wiejskich i ich rodzin, działalność oświatowo - kulturalna i edukacyjna, upowszechniająca postęp w wiejskich gospodarstwach domowych i rolnych.  W Lalinach Koło Gospodyń Wiejskich powstało w 1959 r. Założycielką i pierwszą przewodniczącą była p. Jadwiga Czarnecka. Przewodniczącymi KGW były: Jadwiga Czarnecka (1959-1965), Stefania Sabak (1965-1969), Janina Oszkiel (1960-1972), Stanisława Łodyga (1972-1975), Jadwiga Kot(1976-1984), Marianna Łodyga(1985-2000).



Ochotnicza Straż Pożarna. Na dawnych wsiach budowano wyłącznie z drewna a dachy kryto słomą, jeszcze w XVIII w. nie budowano kominów, a dym z paleniska uchodził nieszczelnym dachem. Łatwopalna i gęsta zabudowa sprzyjała pożarom, które były najstraszniejszą plagą polskich wsi, często niszcząc je doszczętnie.
Powszechnie też praktykowano różne zabobony i wierzenia, rzekomo zabezpieczające przed tą klęską. Do najbardziej znanych należał przesąd o zakazach plucia na ogień, pożyczania ognia, gaszenia pożaru powstałego od pioruna, o uprzywilejowanej roli bocianów i jaskółek itp.
W zaborze rosyjskim towarzystwa ochotniczych straży ogniowych zaczęły powstawać w drugiej poł. XIX w. Zaborca nie ułatwiał ich organizacji a po uzyskaniu zezwolenia  wyposażenie finansowano wyłącznie z datków społecznych.
W Lalinach ochotnicza straż pożarna powstała jako ostatnia w okolicy dopiero 17 grudnia 1964 roku. Z kroniki wynotowano:
 Na zebraniu założycielskim było 32 mieszkańców Lalin. Powołano pierwszy Zarząd w skład którego weszli:
Prezes - Sabak Józef s. Franciszka - 68 lat
Naczelnik - Sabak Henryk s. Józefa - 38 lat
Z-ca Naczelnika - Reda Edward s. Stanisława - 29 lat
Sekretarz - Sabak Henryk s. Grzegorza - 43 lata
Skarbnik - Rosa Władysław s. Mateusza - 45 lat
Gospodarz - Reda Stanisław - 62 lata
W skład Komisji Rewizyjnej weszli:
Przewodniczący - Wacław Rechnio - 48 lat
Członek - Franciszek Gołędowski - 49 lat
Członek - Kazimierz Sabak - 49 lat
 Prezesami OSP w Lalinach byli: Sabak Józef 1964 -1967, Sabak Marian 1967-1975,
Sabak Wiesław 1976-1993, Łodyga Kazimierz 1993-2000.
Naczelnikami OSP byli: Sabak Henryk 1964-1993, Reda Edward 1993-2000.
Zorganizowanie straży przyspieszył pożar w sierpniu 1957 r. w którym spłonęło 10 gospodarstw z całymi zbiorami. Akcję gaśniczą utrudniał brak wody, którą dowożono beczkowozami. W 1965 r. wykopano zbiornik na gruntach Kółka Rolniczego oraz zakupiono motopompę M800. W 1966 straż otrzymała wóz bojowy i zakupiono mundury. W 1967 r. zmarł "Pierwszy strażak" - prezes i założyciel OSP w Lalinach Sabak Józef. W 1968 r. przekazany został straży poniemiecki barak służący wcześniej jako szkoła i ośrodek zdrowia. Po wyremontowaniu organizowano w nim zabawy i loterie. W 1971 r. zakupiono od Henryka Sabak s. Józefa działkę pod budowę remizy, wykonano 5 zbiorników wodnych na pobliskiej strudze. W 1972 r. przystąpiono do budowy remizy, którą ukończono w 1979 r. przekazano i poświęcono równocześnie sztandar OSP Laliny. Od 1984 r. przystąpiono do rozbudowy remizy przystosowując ją do organizowania uroczystości rodzinnych a szczególnie wesel.


Stare wozy strażackie